Bu kitabın basım, yayım ve satış hakları Anadolu
Üniversitesine aittir.
“Uzaktan Öğretim” tekniğine uygun olarak hazırlanan bu
kitabın bütün hakları saklıdır.
İlgili kuruluştan
izin almadan kitabın
tümü ya da bölümleri mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik kayıt
veya başka
şekillerde çoğaltılamaz, basılamaz ve
dağıtılamaz.
Copyright © 2012 by Anadolu University
Copyright © 2014 by Anadolu University
Önsöz
İletişim, insanı ve toplumunu anlama çabasındaki bilimlerin içinde ve kesişme noktasında yer alır. Dolayısıyla, iletişimi anlama oldukça kapsamlı bilmeyi gerek-
tirir. Medya sosyolojisi kitabı, bu bilme
gereksiniminin önemli bir parçası olan teknolojiyle aracılanmış iletişim konusunda öğrencilerin yetişmesine katkıda bu- lunmak için hazırlandı. Bu katkı
için
Birinci
Ünitede
insan,
toplum,
bilme,
bilgi üretimi, bilim, sosyoloji ve iletişim
arasında bağlar kurularak gerekli temel bilgiler sunuldu. Medya sosyolojisi örgütlü
bir üretim ve ilişki
yapısını anlamayı içerdiği için, İkinci Ünite’de
doğal yapıdan teknolojiyle aracılanmış yapıya doğru gelişmiş olan iletişimin belirleyici temel
öğeleri (toplumda iletişime
gereksinim, amaç, araç, bağlam, tür, tarz, üretilen ve
sorumluluk) açıklandı. Üçüncü
Ünite biyolojik,
kişisel ve kişiler
arası yapılara ve
bu yapılardaki medya kullanımına ayrıldı. Kişi-
sel ve kişiler arası iletişim ve medya kullanımı çeşitli yoğunluktaki örgütlü yapılar içinde gerçekleştiği için Dördüncü
Ünitede
sosyolojik bağlamda
örgütlü
yapılar, özellikleri, gelişmeleri ve bu yapılardaki iletişim ele alındı. Medya sosyolojisinde kitle iletişim örgütlenmeleri ve
kitle iletişimi yapılardaki iletişim özel bir
yer kap- lar.
Bu nedenle, Beşinci Ünitede kitle iletişiminin örgütlenmesi, gelişmesi,
örgüt- sel
ilişkiler ve
anlamları üzerinde
duruldu. Altıncı Ünite kitle
iletişiminde ürün üretimi,
profesyonel pratikler, profesyonel ideolojiler, içerik biçimlendirilmesi, medyada temsil,
medyada sosyal
sorumluluk ve denetim, kitle iletişimi ürün da-
ğıtımı ve tüketimi ve kitle iletişimini açıklayan temel yaklaşımlar konularına ayrıl-
dı. Yedinci Ünitede 2000’lerin başından
beri
medya sosyolojisinde artan şekilde yer alan bilgisayarla aracılanmış
iletişim açıklandı. Son Ünitede
ise ulus
içi ve uluslar arası yapılardaki iletişim ve bu iletişimlerdeki medya konusu incelendi.
Medya Sosyolojisi kitabı iletişim alanında uzun bir deneyimin ve
bu deneyime katkıları olan Nermin
Abadan-Unat ve Ünsal Özkay’dan Paul Lazarsfeld, Herbert Schiller, Stuart Ewen, Vincent Mosco ve Korkmaz
Alemdar’a kadar
uzanan birçok
hocam ve arkadaşımın bir ürünüdür. Elbette, kitabı benim hazırlamama karar ve- renlere, kitabının
hazırlanması sırasında bana
yardımcı olan Prof.Dr. Nadir
Suğur’a, Doç.Dr. Müjgan
Bozkaya’ya, Yrd.Doç.Dr.
Temmuz
G. Şavran’a ve kitabın formatlanması ve basılmasında emeği geçen A.Ö.F. Dizgi Birimindeki değerli insanlara teşekkür
ederim.
Editör ve Yazar
Prof.Dr. İrfan ERDOĞAN
İçindekiler
Önsöz ............................................................................................................ ix
1. ÜNİTE
Bilim, Toplum, Sosyoloji ve İletişim Bağı............................... 2
BİLİM VE BİLİMSEL AÇIKLAMA................................................................... 3
Bilim ve Bilme............................................................................................... 3
Bilgi Üretimi ve Kontrolü ............................................................................ 5
Birinci Tür İşlevsel Bilgi: Bilim ve Teknolojinin Üretimi ..................... 6
İkinci Tür İşlevsel Bilgi: Yönetimsel Bilgi ............................................ 6
SOSYALİ BİLME VE SOSYOLOJİ.................................................................. 7
Oluşum ve Gelişme: Tutucu Gelenek ......................................................... 7
Oluşum ve Gelişme: Liberal-Demokrat Gelenek ........................................ 11
Oluşum ve Gelişme: Alternatif Yaklaşımlar ............................................... 12
İLETİŞİM, TOPLUM VE SOSYOLOJİ ........................................................... 14
İnsanın Toplumdaki Yeri: İletişimi Anlama İnsanı ve Toplumunu
Anlamadır....................................................................................................... 15
Toplum Tarihi ve İletişim ............................................................................ 15
Sosyal Zaman ve Yerin Kontrolü: İletişim Ağları ....................................... 17
İLETİŞİM VE DOĞASI .................................................................................. 17
İletişim ve Toplumsal Varoluş ..................................................................... 21
Maddi Olanın Üretimi ve Doğası .......................................................... 21
Düşünsel Olanın Üretimi ve Düşünselin Doğası .................................. 22
İnsanın Varoluşunun Güç Yapıları ve İlişkileri İçinde Olması ............ 22
İnsanın Gerçeğin Yerini Alan Sahteyi ve Yalanı Üretmesi................... 23
Ürün ve Hizmetlerin Dağıtımı ve Yaratılan Faydaların Bölüşümü ..... 23
Mübadele ve Dolaşım ............................................................................ 23
Ürünlerin Kullanımı/Tüketimi ............................................................... 24
Üretimden Tüketime Egemenlik ve Mücadelenin Üretimi ......................... 24
İletişimin Doğasıyla İlgili Diğer Özellikler .................................................. 24
İletişimde Mesaj Gönderme ve Alma Olabilir ...................................... 24
İletişimde Bir şey Söyleme, Gösterme veya Yazma Olabilir .............. 24
İletişimde İşaretler Setini Kodlama ve Kod Çözme Vardır ................. 25
Mesaj Alınmasa veya Karşılık Verilmese Bile İletişim Vardır ............... 25
Geri Besleme Çok Çeşitli Anlamlar Taşır ............................................. 25
İletişim Etkileşimsel Olabilir .................................................................. 26
İletişimde Beraberlik, Anlaşma ve Paylaşma Olabilir ........................... 26
İletişimde Ortak Dilin, Kültürün, Alışkanlıkların Paylaşımı
Olabilir de Olmayabilir de .................................................................... 26
İnsanlar Pasif Kabullenici Veya Aktif Olabilirler ................................. 26
Köle de Özgür İnsan da Mesajın Anlamını Yıkıp Yeniden-İnşa
Eder ........................................................................................................ 27
İletişimde Anlam Üretilir ............................................................................. 28
İletişimle Kişisel ve Sosyal Gerçekler İnşa Edilir ................................. 28
İletişimde Gürültü, Anlaşmazlık, Yanlış Anlama Olabilir .................... 28
İletişimde Empati Yokluğu .................................................................... 29
İLETİŞİM SORUNLARI VE ÇÖZÜMLERİ....................................................... 30
Özet ............................................................................................................... 33
Kendimizi Sınayalım ..................................................................................... 34
Kendimizi Sınayalım Yanıt Anahtarı ............................................................ 35
Sıra Sizde Yanıt Anahtarı .............................................................................. 35
Yararlanılan ve Başvurulabilecek Kaynaklar ............................................... 36
2. ÜNİTE
Doğaldan Aracılanmışa İnsan İletişiminin Temel Yapısı....... 38
TEMEL YAPILAR .......................................................................................... 39
SOSYALDE İLETİŞİME GEREKSİNİM, NEDENLER VE ÖRGÜTLÜ
YAŞAM KOŞULLARI...................................................................................... 40
İLETİŞİMDE AMAÇ ....................................................................................... 41
Amaçlar Örtüşmeyebilir ............................................................................... 42
Amaç, Tercihlerin En Uygun Olacağını Garantilemez ............................... 43
Amaçlanmış İletişim Amaçlanmamış Sonuçlar Doğurabilir ........................ 43
Amaç Gerçekleştirme Yeni Başlangıçlar Getirebilir ................................... 43
Amaçlı Girişimde Güç İlişkisi ...................................................................... 43
Amaçsız İletişim Olmaz ............................................................................... 44
Birinin Amaçlamadığı Bir Başkasının Amacı Olabilir ................................ 44
Birinin Yapmadıkları “Yaptı veya Yapıyor” Yapılabilir ............................. 45
İLETİŞİMİN ARAÇLARI ................................................................................. 45
Taşıyıcı Araçların Geliştirilmesi .................................................................... 46
Taşıyıcı Araca “İletişimi Yükleme Araçlarının” Gelişmesi........................... 47
Araçlarla İlgili Temel Özellikler .................................................................. 47
İletişimin Araçları: Doğal ve Yapay ...................................................... 47
En Değerli İletişim Aracı: Para ............................................................... 47
Araçların Mülkiyet ve Güç İlişkilerinin Parçası Olması ........................ 48
Araç Örgütlemek İçin Örgütlenmiştir........................................................... 48
Araçların Amaç Dışı Kullanımı .............................................................. 48
Kullanım Olasılığı İle Gerçek Farkı ...................................................... 49
Aracın İletişim Üretimine İzin Vermesi veya Vermemesi .................... 50
İletişim Araçlarının Örgütlü Mekânın Parçası Olması .......................... 50
Aracın “Yapan Özne” Olması ............................................................... 50
İnsanın İletişimin Aracı, Mesajı, Konusu veya Amacı Olması .............. 51
İLETİŞİMİN BAĞLAMI .................................................................................. 51
Bağlam İlişkinin Doğasını Belirler ............................................................... 52
Farklı Bağlamlar İletişim Mekânını Böler .................................................... 52
Farklı Teknolojik Bağlam Geçişsizlik Yaratır ............................................. 52
Bağlam Oluşturma ve Kuramama ............................................................... 52
Araçsal Bağlam: Araçla Kurulan İlişki.......................................................... 52
Tarihsel Bağlam: Öncesiyle Birlikte Kurulan İlişki .................................... 53
Tarihsel Bağlam: Geçmiş ve Şimdi Uyumsuzluğu ..................................... 53
Yer Bağlamı: İletişim Örgütlü Mekânda Olur ............................................ 54
Yere/Mekâna Bağımlılık Asla Ortadan Kaldırılamaz ........................... 54
Örgütlenmemiş Yer Yoktur ................................................................... 55
Yerin Örgütlenmesinin Sonuçları........................................................... 55
Yerin Örgütlenmesi İle O Yerdeki İletişim de Örgütlenir .................. 56
Yerin Örgütlenmesi Özgürlüğün de Örgütlenmesidir .......................... 56
Yerin Örgütlenmesi İstenen Davranışı Getirmeyebilir ........................ 56
Örgütlenen Yer Hem Etkilenen Hem de Etkileyendir.......................... 56
Örgütlü Yeri Konuşturma: Mekanın Dili Olmaz .................................. 57
Zaman Bağlamı: İletişim Örgütlü Zamanda Olur........................................ 57
İletişim Zamandan Bağımsız Olmaz: İletişim Zaman Alır .................... 57
Zaman Geri Döndürülemez.................................................................... 58
Zaman, İletişimi veya İnsanı Değiştiremez .......................................... 58
Zaman Yansız Değildir .......................................................................... 58
Zamanı Örgütleme: Kim Kimin Zamanını Nasıl Örgütlüyor ............... 58
İş ve İş Dışı Zamanın Sömürgeleştirilmesi ............................................ 58
Zamanı Örgütleme: Kâr ve Maliyet Hesabı ........................................... 59
Zamanı Örgütleme ve Kullanım: Özgürlük Gerçeği ve Hayali............ 59
iv İçindekiler
Zaman Örgütleme ve Kullanma Teknolojik Seviyeye Bağlıdır ........... 59
Zamanı Örgütleme ve Kullanım Güç Uygulamasıdır .......................... 59
Zamanın Kontrolü: Hız ve Mesafenin Artırılması ................................ 60
Değerler Bağlamı........................................................................................... 60
İdeolojik Bağlam ........................................................................................... 60
Kimlik Bağlamı ............................................................................................. 61
İLETİŞİM TÜRLERİ ....................................................................................... 61
İLETİŞİM TARZI............................................................................................. 63
İLETİŞİMLE ÜRETİLEN VE İLETİŞİMSEL ÖZELLİKLER .............................. 64
İletişimde Gücün Gücü ve Güçsüzlüğü ..................................................... 65
Mesaj/Haber Alınmadan da İletişim Olabilir .............................................. 66
Bir İletişim Kendiliğinden Oluyor (Normal) Görünebilir .......................... 66
İletişim Normalleştirilmiş Zorunluluk Olabilir ............................................. 66
İletişim Planlanmış Rastlantı ve İşgal İletişimi Olabilir ............................... 67
İletişim ve “Yapan veya Özne” ................................................................... 67
Uyumsuzluk ve Çatışma .............................................................................. 67
İletişimde İstemediğine Direniş ve Mücadele ............................................ 68
İletişimde Sorumluluk .................................................................................. 68
Özet ............................................................................................................... 69
Kendimizi Sınayalım ..................................................................................... 70
Kendimizi Sınayalım Yanıt Anahtarı ............................................................ 71
Sıra Sizde Yanıt Anahtarı .............................................................................. 71
Yararlanılan ve Başvurulabilecek Kaynaklar ............................................... 71
3. ÜNİTE
Biyolojik, Kişisel ve Kişiler Arası Yapılar............................... 74
BİYOLOJİK SİSTEMDE İLETİŞİM ................................................................ 75
İÇSEL SİSTEMDE İLETİŞİM VE SOSYALLİK ............................................... 77
Kendisiyle İletişimin Karakterleri ................................................................ 77
Kendiyle İletişimin Temel Aşamaları .......................................................... 81
KİŞİLER ARASI SİSTEMDE İLETİŞİM............................................................ 82
Kişiler Arası İletişimde Amaçlar ve Sonuçlar............................................... 83
Kişiler Arası İletişimde Araçlar ..................................................................... 84
Kişiler Arası İletişimi Üretim ve Üretim Tarzı ............................................ 86
Kişiler Arası İletişimle Üretilenler ............................................................... 88
İletişim İlişkileri ............................................................................................. 90
İlişki Kurma, Kendini Açma, Bağlanma ve Muhafaza Etme................. 90
İlişki Geliştirme, Yakınlaşma ve Belirsizlik Azaltma ............................ 91
İlişkide Sorun ve Çözümler .......................................................................... 93
SOSYAL İLİŞKİDE SÖZLÜ İLETİŞİM ............................................................ 96
SOSYAL İLİŞKİDE SÖZSÜZ İLETİŞİM ......................................................... 97
Sözlü İletişimin Egemenliği .......................................................................... 97
Ortak Kod Gerekliliği.................................................................................... 97
Sözsüz İletişim Türleri ................................................................................. 99
Mekân ve Mekânda Mesafe Tutma (Proxemics) .................................. 99
Dokunma: Haptics .................................................................................. 99
Jestler: Kinesics........................................................................................ 100
Bakışlar: Occulecsics............................................................................... 100
Zaman : Chronemics............................................................................... 100
Ses Dili: Paralanguage ............................................................................ 101
Maddeler: Artifacts .................................................................................. 101
Şziksel Görünüm.................................................................................... 101
Sözsüz İletişimin İşlevleri.............................................................................. 101
Özet................................................................................................................ 103
Kendimizi Sınayalım...................................................................................... 104
Kendimizi Sınayalım Yanıt Anahtarı ............................................................ 105
İçindekiler v
Sıra Sizde Yanıt Anahtarı .............................................................................. 106
Yararlanılan ve Başvurulabilecek Kaynaklar ............................................... 106
4. ÜNİTE
Örgütsel Yapılar ve İletişim.................................................... 108
ÖRGÜTLÜ YAŞAM VE İNSAN ..................................................................... 109
ÖRGÜTSEL BAŞLANGIÇ VE GELİŞME ....................................................... 110
Örgüt Oluşumu ve Gelişmesinin Temel Koşulları ...................................... 112
Kaynak Kullanımı .................................................................................. 112
İnsan Kaynağı.......................................................................................... 113
Çevresel Doğal Kaynaklar ..................................................................... 114
Teknoloji Kullanımı ve Teknolojik Gelişme ........................................ 114
İş Bölümü ................................................................................................ 115
Enformasyon Akışını Yönetim Kapasitesi.............................................. 115
Örgüte Katılma ........................................................................................ 115
ÖRGÜT YAPISI VE İLİŞKİLERİ..................................................................... 116
Genel Özellikleri ........................................................................................... 116
Örgütsel Yönetim, Faaliyet ve Kontrol ........................................................ 117
ÖRGÜT VE AMAÇLARI................................................................................. 120
ÖRGÜTSEL İŞLEVLER .................................................................................. 124
Fonksiyon, Amaç ve Faaliyet Bağı............................................................... 125
ÖRGÜTSEL DE⁄İŞİM VE DİRENİŞ ............................................................. 126
Değişim .......................................................................................................... 126
Değişime Karşı ve Değişim İçin Direniş...................................................... 128
ÖRGÜTSEL İLETİŞİM ................................................................................... 129
İLETİŞİM YAPILARI VE İŞLEVLERİ ............................................................. 130
İşlevler............................................................................................................ 130
Yapılar .......................................................................................................... 131
ÖRGÜTTE VE ÇEVREDE İLETİŞİM ATMOSFERİ......................................... 131
Örgütün İç Çevresi ve Örgüt İçi İletişim .................................................... 132
Örgütün Dış Çevresi ve Dışla İletişimi ....................................................... 133
ÖRGÜTLÜ YAPILARDA MEDYA KULLANIMI............................................. 135
ÇATIŞMA VE ÇÖZÜM................................................................................... 136
Özet ............................................................................................................... 138
Kendimizi Sınayalım ..................................................................................... 139
Kendimizi Sınayalım Yanıt Anahtarı ............................................................ 140
Sıra Sizde Yanıt Anahtarı .............................................................................. 140
Yararlanılan ve Başvurulabilecek Kaynaklar ............................................... 141
5. ÜNİTE
Kitle İletişimi: Sosyal Anlam, Gelişim, Örgütlenme ve
Örgütsel İlişkiler ...................................................................... 142
KİTLE İLETİŞİMİNİN SOSYAL ANLAMI ...................................................... 143
KİTLE İLETİŞİMİNİN GELİŞİM TARİHİ ........................................................ 146
Sözün Sembollerle Kaydı ............................................................................ 149
Gazete ve Dergiler .................................................................................. 151
Kitap ve Kitap Basımı ............................................................................. 152
Sözün ve Görüntünün Kaydı: Mekanikselden Analog ve Dijitale ............. 154
Hareketsiz Görüntü Kaydı: Fotoğraf ...................................................... 154
Optik Telgraf, Telli ve Telsiz Telgraf ................................................... 155
Telefon ve İletişim Uyduları................................................................... 156
Sesin Kaydı: Fonograftan Teyp, CD ve DVD’ye ................................... 156
Sesin Yayını: Radyo ................................................................................ 157
Hareketli Resim ve Sinema..................................................................... 157
Televizyon ............................................................................................... 158
ÖRGÜTLENME VE BİÇİMLERİ .................................................................... 159
Örgütlenme Biçimleri I: Genel Yapılanma .................................................. 160
vi İçindekiler
Örgütlenme Biçimleri II: Medya Sahipliği ................................................... 161
Örgütlenme Biçimleri III: Amacına, Ürün Karakterine,
Faaliyet Alanlarına veya CoğraŞk Kapsamlarına Göre
Örgütlenme Yapıları .................................................................................... 163
ÖRGÜTSEL İLİŞKİLER ................................................................................... 164
Özet................................................................................................................ 170
Kendimizi Sınayalım...................................................................................... 171
Kendimizi Sınayalım Yanıt Anahtarı ............................................................ 172
Sıra Sizde Yanıt Anahtarı .............................................................................. 172
Yararlanılan ve Başvurulabilecek Kaynaklar ............................................... 172
6. ÜNİTE
Kitle İletişiminde Üretim, Dağıtım, Tüketim,
Kontrol ve Yaklaşımlar ........................................................... 174
KİTLE İLETİŞİMİNDE ÜRÜN ÜRETİMİ ....................................................... 175
Genel Sosyal ve Teknolojik Üretim ............................................................. 175
Kitle İletişimine Gereksinim ve Kitle İletişiminde Örgütlerin
Üretilmesi....................................................................................................... 176
Kitle İletişimi Denen Ürünlerin Üretimi....................................................... 176
İzleyicilerin, Dinleyicilerin, Okuyucuların, Kullanıcıların, Tüketicilerin
Üretimi ........................................................................................................... 176
PROFESYONELLER PRATİKLER VE PROFESYONEL İDEOLOJİLER ......... 177
Profesyonelin Oluşumu, Pratikleri ve Sorunlar ........................................... 179
Profesyonel Pratikler Sorunlarına Çözümler................................................ 182
İCERİĞİN BİÇİMLENDİRİLMESİ VE TEMSİL................................................ 183
İçeriğin Biçimlendirilmesi ............................................................................. 183
Medyada Temsil ve Temsilin Karakteri ....................................................... 185
KİTLE İLETİŞİMİNDE SOSYAL SORUMLULUK VE DENETİM ................... 187
Medya ve Sosyal Sorumluluk ...................................................................... 187
Kitle İletişiminde Denetim ............................................................................ 188
Devlet Yasaları ve Sansür ...................................................................... 189
Kontrolün Çok Merkezli Olması ............................................................ 190
Medya Özgürlüğü.................................................................................... 191
Özdenetim ............................................................................................... 192
Meslek Ahlakı, Meslek İlkeleri ............................................................... 193
KİTLE İLETİŞİMİ ÜRÜNLERİNİN DAĞ⁄ITIMI................................................ 193
Altyapı Araçlarının Dağıtımı ......................................................................... 194
Ürün Dağıtımı................................................................................................ 194
KİTLE İLETİŞİMİNDE TÜKETİM................................................................... 195
KİTLE İLETİŞİMİ ÜZERİNDE DÜŞÜNME YAKLAŞIMLAR VE
AÇIKLAMALARI ............................................................................................ 196
Hümanist Gelenek, İlerici ve Simmelci Çatışma Teorisi Yaklaşımları ...... 196
Pozitivist Gelenek: Deneysel Laboratuar Yaklaşımları .............................. 197
Pozitivist Gelenek: Alan Araştırması Yaklaşımları....................................... 198
Post-Modern, Post-Pozitivist, Liberal-Çoğulcu Yaklaşımlar......................... 198
Türkiye .......................................................................................................... 199
Özet ............................................................................................................... 201
Kendimizi Sınayalım ..................................................................................... 202
Kendimizi Sınayalım Yanıt Anahtarı ............................................................ 203
Sıra Sizde Yanıt Anahtarı .............................................................................. 203
Yararlanılan ve Başvurulabilecek Kaynaklar ............................................... 204
7. ÜNİTE
Yeni Teknolojilerle Aracılanmış İletişim............................... 206
YENİ TEKNOLOJİLER .................................................................................. 207
Yeni Teknolojik Araçlar ................................................................................ 207
Yeni Teknolojilerin Getirdikleri ve Götürdükleri ....................................... 208
İçindekiler vii
İNTERNETİN GELİŞMESİ ............................................................................. 211
TEMEL ÖZELLİKLER, YAPI VE KONTROL ................................................. 214
Temel Araçsal Yapı ve Kavramlar .............................................................. 214
Ürün Biçimlendirme .................................................................................... 216
Örgütlenme ve Kontrol: Genel..................................................................... 217
Devlet Kontrolü............................................................................................. 219
Siber Uzay Ekonomisi................................................................................... 219
KULLANICILAR VE KULLANIM BİÇİMLERİ ................................................ 222
Kullanım Biçimleri ....................................................................................... 222
Kötü Kullanım .............................................................................................. 223
Örgütlü Kullanım: Profesyonelliğin İnternete Transferi ............................ 224
İNTERNETİN SOSYAL ANLAMI VE SONUÇLARI ........................................ 225
İnternetin Demokratik Katılma Sağlaması ................................................... 225
İnternetin Bilgi Toplumunu Getirmesi ....................................................... 226
İnternetle Ağ Toplumunun Gelmesi ........................................................... 227
İnternetin Var Olan Değerleri, Örgüt Biçimlerini ve
GüçYapılarını Değiştirmesi .......................................................................... 228
İnternetin Kitleleri Güçlendirmesi (Empowerment) .................................. 229
Sosyal Medya ................................................................................................ 230
Özet................................................................................................................ 232
Kendimizi Sınayalım...................................................................................... 233
Kendimizi Sınayalım Yanıt Anahtarı ............................................................ 234
Sıra Sizde Yanıt Anahtarı .............................................................................. 234
Yararlanılan ve Başvurulabilecek Kaynaklar ............................................... 235
8. ÜNİTE
Ulus İçi ve Uluslararası Sistem............................................... 238
ULUS İÇİ SİSTEM .......................................................................................... 239
Maddi Üretim ve Bilinci .............................................................................. 239
Özel Sektörde Maddi Üretim ....................................................................... 241
Kamu Sektöründe Maddi Üretim ................................................................ 243
Toplum Yönetimi ve Bilincin Üretimi.......................................................... 244
Seçimler ve Demokrasi Süreçleri ........................................................... 245
Meşrulaştırılmış Güçle Üretim ............................................................... 245
Eğitim Sistemi .......................................................................................... 246
Özel ve Kamu İletişim Sistemi ve İletişimin Kontrolü ........................ 247
Özel ve Kamu Sosyal Yardım, Eğlence, Spor ve Dinlenme Yapıları .. 248
Kültürel, İdeolojik ve Duygusal Üretim ............................................... 248
ULUSLARARASI SİSTEM................................................................................ 251
Yerin Kullanımı ve İletişimin CoğraŞk Politikası ....................................... 253
Uzayın Kullanımı: Ekonomi, Bilgi ve Kontrol ............................................ 254
Sermayenin ve Emeğin Uluslararasılaşması................................................. 255
İletişim Teknolojileri, Örgütsel Yapılar ve Yapı Transferi ......................... 256
İletişim Teknolojileri ve Yapıları ............................................................ 256
Örgütsel Yapılar, Transfer ve Transferin İşleyişi................................... 258
Profesyonellik, Ürün Biçimleri ve İlişkileri ................................................ 260
Profesyonellik ......................................................................................... 260
İletişim Ürün Biçimleri ve Pazar İlişkileri ............................................. 261
İletişim Politikaları ....................................................................................... 263
Özet ............................................................................................................... 264
Kendimizi Sınayalım ..................................................................................... 265
Kendimizi Sınayalım Yanıt Anahtarı ............................................................ 266
Sıra Sizde Yanıt Anahtarı .............................................................................. 266
Yararlanılan ve Başvurulabilecek Kaynaklar ............................................... 267